Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları – ÜSYE Nedir?
Sarı, turuncu, kahverengi ve tüm o güzel pastel renkler hâkimiyetini kaybediyor. Beyaz mevsim ve üst solunum yolu enfeksiyonları kapıda. O eski karlı kışlar hatıralarımızda kalmış, son yıllarda kışın tadını alamamış olsak da, kış gelince değişmeyen bir derdimiz var.
Adına ister soğuk algınlığı, ister grip, ister nezle diyelim; toplumda hızlı yayılan, solunum yolu virüsleri ile bulaşan, halsizlik, baş – boğaz – eklem – kas ağrıları, az ya da çok ateş, bazen karın ağrısı – ishal, çoğunlukla burun akıntısı – öksürük – balgam gibi şikayetlerle bulgu veren bir hastalık grubu; üst solunum yolu enfeksiyonları (ya da reçetelerdeki, o kötü doktor yazısıyla okuduğumuz hali ile ÜSYE)
Üsye Nedir?
Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Nedenleri
Sanıldığının aksine kış mevsiminde ÜSYE sıklığının artışı havaların soğumasına değil; okullar, iş yerleri gibi toplu yaşama alanlarında geçen sürenin artmasına, kişilerin kapalı mekanlarda yoğun temasta bulunmalarına, ısıtma ve havalandırma sistemlerinin nemi azaltması nedeniyle kuruyan mukozanın enfeksiyonlara karşı hassaslaşmasına bağlıdır.
Üst Solunum Yolu Enfeksiyon Çeşitleri ve Etkenleri
Toplum kaynaklı ÜSYE vakalarının çok küçük bir kısmını antibiyotik gerektirecek bakteriyel enfeksiyonlar oluşturuyor. En sık Rinovirüs olmak üzere, Coronovirüs, Adenovirüsler, RSV gibi 200’den farklı viral etken ÜSYE yapabilir. Akademik çalışmalar haricinde, etken tespiti için tetkik yapmanın, tanı ve tedavide tıbben yeri yoktur. Bu aylarda, ağır geçen solunum yolu enfeksiyonu ve zatürre etkeni olan İnfluenza Gribi haricindeki ÜSYE tablolarının tedavisi, şikâyetlerin giderilmesi ve ek komplikasyonların önlenmesi üzerine kuruludur.
Bu sene henüz görmeye başlamadığımız (ama her an gelmesini de beklediğimiz) İnfluenza salgın gribi ve bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının tanısı, tedavisi ve takibi ise tamamen farklıdır.
Uzman Doktor Ferhat Çetin
Üst Solunum Yolu Hastalıklarında Korunma Yolları Nelerdir?
Solunum yolu virüsleri hava ve temas yolu ile bulaşıcıdır. Hastalığa bağlı şikayetler başlamadan önce başlayan bulaştırıcılık, ateş ve akıntılar geçtikten sonra da 72 saate kadar sürebilir. Bu dönem neredeyse 1 haftaya yakın sürdüğü için maskeler, peçeler kullanarak önlem almak pratikte uygulanabilir değildir.
Ancak, el hijyenini sağlamak hem güvenilir hem de etkin bir korunma yöntemidir. Merdiven trabzanı, asansör düğmesi, kapı kolları, toplu taşıma araçları, para gibi toplu temas noktaları önemli bir bulaş mekanizmasıdır. Gün içinde bu temaslar sonrası su ve sabunla sık el yıkamak ciddi bir korunma sağlar.
Okullar, hastaneler, bankalar, askeri birlikler, satış temsilcilikleri gibi insanlarla sık birebir temas yaşanan mesleklerde çalışanlar, alternatif olarak el antiseptiklerini de kullanabilir.
Toplumca hatalı bir refleks olarak sahip olduğumuz, hapşırma öksürme esnasında elle ağız ve burun kapatma alışkanlığımızı, dirsek iç kısmı ile kapatma alışkanlığı ile değiştirmek de, bizden dışarıya bulaş olmasını önlemekte büyük fayda gösterecektir.
Üst Solunum Yolu Enfeksiyon Tedavisi
Her tür ÜSYE durumunda, hastalığı ayakta yada yatakta geçirmek, yeterli sıvı alımına bağlıdır. Enfeksiyon sürecinde deri ve solunum yoluyla sıvı kaybı artar. Özellikle boğaz ağrısı ve bulantısı olanlarda, iştah kaybı ve buna bağlı sıvı alımı da azalır. Sağlıklıyken de çok önemli olan sıvı alımı, bu dönemde daha da önem kazanır.
Ana şikayetler olan, ağrı ve ateş için parasetamol türevi ilaçlar kullanılabilir. Burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, sinüs ve kulak dolgunluğu gibi şikayetler, enfeksiyona bağlı solunum yolu mukozasındaki şişmeye bağlıdır. Bu noktada, ek sağlık problemi olmayanlarda dekonjestan tedavi başlanabilir. Özellikle akıntı şikayeti baskın olan vakalarda, sinüs salgılarının ve balgamın söktürülmesi için hastalığın başlangıcından itibaren mekanik temizlik ve mukolitik tedavi önerilir.
Ateşin 3 günden uzun sürmesi, kanlı balgam yada burun akıntısı, zonklama şeklinde kulak ağrısı, ateş ve öksürükle beraber bıçak batar tarzda yan ağrısı gibi bulgular ikincil enfeksiyon belirtisi olup mutlaka doktor muayenesi gerektirir.
Üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunduğunuz sağlıklı günler dilerim.
Diğer Sağlıklı Beslenme kategorisi yazıları için tıklayın.
Bizi takip edin! | Follow us!
Anadolu’dan ve Dünya’dan lezzet notlarımızı paylaştığımız instagram.com/gurmexcom ve facebook.com/gurmex sosyal medya hesaplarımızdan bizi takip edebilirsiniz.
