New York’taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’unda 25 Eylül’de başlayan 3 günlük Zirvenin ilk gününde BM’ye üye 193 ülke oy birliği ile 2030 yılına kadar yoksulluğun yok edilmesini, eşitsizliklerle mücadeleyi ve çevrenin korunmasını amaçlayan Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini kabul etti.
17 ana hedeften oluşan Sürdürülebilir Kalkınma Gündeminin kabulü Genel Kurul’da aralarında 150’den fazla ülke devlet başkanının da bulunduğu delegeler tarafından çoşkuyla karşılandı.
Ülkeler ve uluslararası toplum için yeni bir dönemin kapılarını açan sürdürülebilir kalkınma hedefleri ile her ülke yoksulluğun ana nedenlerini ortadan kaldırmak, ekonomik büyümeyi ve refahı desteklemek ve halk sağlığı, eğitim ve sosyal ihtiyaçları karşılamak için adımlar atarken aynı zamanda çevrenin korunması için de önlemler alacak.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon Genel Kurul kararını takiben yaptığı açıklamada, “Bu yeni gündem liderlerin tüm insanlar için verdiği bir sözdür. Bu gündem evrensel, birbiri ile bağlantılı hedeflerden oluşan, daha iyi bir dünya yaratılmasına için dönüştürücü güce sahip bir gündemdir” dedi.
Sürdürülebilir kalkınma hedefleri ile yoksulluğun her boyutuyla ortadan kaldırılmasının amaçlandığını hatırlatan Ban, söz konusu hedefler sayesinde refahın paylaşımı, barış, iklim değişikliğiyle mücadele, insan haklarına ve kadın erkek eşitliğine saygı gösterilmesi konularında başarıya ulaşılması için daha fazla ortak iradenin ortaya konulmasının sağlanacağını belirtti.
Ban alınan karar kadar uygulamanın da büyük önem taşıdığını belirtti. Ban, nerede olursa olsun herkesin hedeflere ulaşılmasına katkı sağlaması gerektiğini belirtti ve söz konusu 17 hedefin insanlar ve dünya için yapılacak işler listesi olduğunu ve başarıya giden yolu gösterdiğini söyledi.
Genel Kurul Başkanı Mogens Lykketoft da 2030 Gündeminin yoksulluk ve ayrımcılığın yarattığı haksızlıklarla güçlü bir şekilde mücadele edilmesine imkan tanıyacağını söyledi. Lykketoft “Eşitsizliklerin azaltılması ve dünyamızın geleceğinin korunması için tüketim alışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerektiğini biliyoruz. Siyasi bölünmüşlük, yolsuzluklar, çatışmaları ateşleyen ve kalkınmayı engelleyen sorumsuz davranışlara çözüm bulunması gerektiğini de her geçen gün daha fazla algılıyoruz” dedi.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin kabul edildiği törene Danimarka Başbakanı Lars Lokke Rasmussen ve Uganda Devlet Başkanı Yoweri Kaguta Musevenin başkanlık yaptı. Liderler Binyıl Kalkınma Hedefleri sayesinde elde edilen başarıların üzerine yenilerinin eklenmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Sivil toplum adına törende yer alan Amnesty International Genel Sekreteri Salil Shetty yaşanan dünya ile arzulanan dünya arasındaki uçurumun büyüklüğü nedeniyle yeni gündeme uluslararası kamuoyunun şüpheyle yaklaşabileceğini ancak, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin insanların umutlarını yansıttığını ve ulaşılabilir hatta ulaşılması mutlaka gereken hedefler olduğunu söyledi.
Ana Etkinlikler
Zirve süresince yoksulluğun ve açlığın sonlandırılması; eşitsizliklerle mücadele; kadınlar ve kız çocuklarının toplumdaki konumlarının güçlendirilmesi ve kimsenin sürecin dışında bırakılmaması; sürdürülebilir kalkınmanın desteklenmesi, değişim ve sürdürülebilir tüketim ve üretimin desteklenmesi; yeniden canlandırılan küresel ortaklık; sürdürülebilir kalkınma için etkin, hesap verebilen ve katılımcı kurumlar; dünyanın korunması ve iklim değişikliği ile mücadele konulu altı ayrı interaktif diyaloglar gerçekleştirilecek.
Zirve esnasında Genel Sekreter Ban Ki-moon’un evsahipliğinde sürdürülebilir kalkınma hedeflerine erişilmesinde özel sektörün üstleneceği rolün ele alınacağı bir forum da düzenlenecek.
Bugüne nasıl gelindi?
Tarihteki en etkili yoksullukla mücadele hareketi olan Binyıl Kalkınma Hedefleri yeni sürdürülebilir kalkınma gündemi için bir sıçrama tahtası oldu.
Brezilya’nın Rio şehrinde 1992 yılında düzenlenen BM Çevre ve Kalkınma Konferansı bir diğer adıyla Dünya Zirvesinden bu yana insanlar refah arayışında yeni bir yol belirledi. Buna da sürdürülebilir kalkınma dendi. Sürdürülebilir kalkınma ile ekonomik kalkınmanın insanların ihtiyaçları ve çevrenin korunması ile dengeli bir şekilde gerçekleşmesi konsepti gelişti.
Sürdürülebilir kalkınma gündemi 2002 Dünya Zirvesi, 2010 Binyıl Kalkınma Hedefleri Zirvesi ve 2012 Rio Konferansı çıktıları ile dünyanın dört bir yanındaki insanların katkıları sonucu belirlendi.
Bir yılı aşkın bir süre devam eden katılımcı ve yoğun istişareler sonucu Açık Çalışma Grubu 17 ana hedef ve 169 alt başlık önerdi.
Hedefler konusunda Hükümetlerarası müzakereler, sivil toplum ve diğer paydaşların temsilcilerinin katkıları da alınarak iki yılı aşkın süre devam etti. Katılımcı ve şeffaf istişarelar sonucu 2 Ağustos’ta yeni sürdürülebilir kalkınma gündemi belgesi üzerinde anlaşmaya varıldı.
2030 yılına kadar erişilmesi öngörülen Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri şunlardan oluşuyor:
Hedef 1. Her tür yoksullluğu, nerede olursa olsun sona erdirmek
Hedef 2. Açlığı bitirmek, gıda güvenliğini sağlamak, beslenme imkanlarını geliştirmek ve sürdürülebilir tarımı desteklemek
Hedef 3. İnsanların sağlıklı bir yaşam sürmelerini ve herkesin her yaşta refahını sağlamak
Hedef 4. Herkesi kapsayan ve herkese eşit derecede kaliteli eğitim sağlamak ve herkese yaşam boyu eğitim imkanı tanımak
Hedef 5. Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ve kadınların ve kız çocuklarının toplumsal konumlarını güçlendirmek
Hedef 6. Herkes için suya ve sağlıklamaya erişimi ve suyun ve sağlıklamanın sürdürülebilir yönetimini garanti altına almak
Hedef 7. Herkes için erişilebilir, güvenilir, sürdürülebilir ve modern enerji sağlamak
Hedef 8. Sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomik kalkınmayı sağlamak, tam ve üretici istihdamı ve insan onuruna yakışır işleri sağlamak
Hedef 9. Dayanıklı altyapı inşa etmek, sürdürülebilir ve kapsayıcı sanayileşmeyi ve yeni buluşları teşvik etmek
Hedef 10. Ülkelerin içinde ve aralarındaki eşitsizlikleri azaltmak
Hedef 11. Kentleri ve insan yerleşim yerlerini herkesi kucaklayan, güvenli, güçlü ve sürdürülebilir kılmak
Hedef 12. Sürdürülebilir tüketimi ve üretimi sağlamak
Hedef 13. İklim değişikliği ve etkileri ile mücadele için acil olarak adım atmak
Hedef 14. Okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını sürdürülebilir kalkınma için korumak ve sürdürülebilir şekilde kullanmak
Hedef 15. Karasal ekosistemleri korumak, restore etmek ve sürdürülebilir kullanımını sağlamak, ormanların sürdürülebilir kullanımını sağlamak, çölleşme ile mücadele etmek, toprakların verimlilik kaybını durdurmak ve geriye çevirmek ve biyoçeşitlik kaybını durdurmak
Hedef 16. Sürdürülebilir kalkınma için barışçıl ve herkesi kucaklayan toplumları teşvik etmek, herkesin adalete erişimini sağlamak, her seviyede etkin, hesap verebilir ve kucaklayıcı kurumlar inşa etmek
Hedef 17. Sürdürülebilir kalkınma için küresel ortaklığın uygulama araçlarını güçlendirmek ve küresel ortaklığı yeniden canlandırmak
Hedefler ile ilgili daha fazla bilgiye aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
http://www.unicankara.org.tr/v2/media/TR-Factsheet_SummitPress_Kit__final.pdf
Kaynak: BM Enformasyon Merkezi
