Ana sayfa Gurme Gezi Rehberi Malatya Yemekleri ve Mutfağı: Malatya’da Ne Yenir? FULL LİSTE

Malatya Yemekleri ve Mutfağı: Malatya’da Ne Yenir? FULL LİSTE

4201
0

İçerik

Malatya Yemekleri ve Malatya Mutfağı, Tatlılar ve Lezzetler: Malatya’da Ne Yenir?

Malatya Yemekleri öncesinde Malatya’nın mutfak kültüründen bahsetmek gerekir. Malatya geleneksel evlerinde mutfak ve kiler bulunur. Mutfak genellikle evin kuzeye bakan yönündedir. Kiler ise ya mutfağa bitişik ya da iki katlı evlerde alt katta bir bölümde bulunur.

Mutfakta Kaplık ya da terek denilen raflar içerisinde kaplar bulunur. Mutfak veya kilerin bir tarafından Aşlık’lar sıralanır. Kilerde yiyecek malzemelerinin yanı sıra kurutmalıklar, fazla eşya, buğday ve bunların elenmesinde kullanılan kalbur ve elek bulunur. Yatakların bulunduğu yüklük bu bölümde yer alır. Ocak mutfağın bulunduğu uygun bir yerde bulunur. Ocağın bir metre üzerinde davlumbaz vardır. Zahire ve kışlık yiyecekler, kilerin serin bir yerinde muhafaza edilir. Turşular ve reçeller bidonlara konularak burada saklanır. Kışlık et kavurması tenekelere basılarak kilerde yerden yarım metre yüksekte bulunan kerevetlerin üzerine sıralanır.

Malatya Yemekleri, yere serilen sofra bezi üzerinde konulan siniler üzerinde yenilir.

Malatya Yemekleri, malatya mutfak kültürü

Yöresel Malatya Yemekleri

Malatya mutfak kültürü, zengin bir görünüm arz eder ve genellikle bulgur ağırlıklıdır. Özel günlerde yapılan kutlama, tören, çocuk görme, adak adama gibi günlerde yemeklerin çeşitliliği gözlenir. Doğum yapan lohusa kadını görmeye gidildiğinde Kuymak (Herle) götürülür.

Eve misafir geldiğinde, Hıdırıllez haftasında, bir rüya görüldüğünde hayıra çıkması dileğinde ise Kömbe yapılır. Ayrıca, Hıdırellez’de Hızır Kömbesi, Sehen Kesmesi gibi yiyecekler yapılarak en az yedi komşuya dağıtılır. Düğünlerde yemek türleri üç ana çeşit üzerinde yoğunlaşmıştır. Bunlar; etli bulgur pilavı, tiritli yemek ve mevsimine göre meyve, cacık ve salatadan oluşur.

Malatya Yemekleri, kömbe nasıl yapılır
Kömbe

Cenaze ardından verilen yemekler ise düğünlerdeki yemek çeşitleri gibidir. Buna, can aşı veya kırk yemeği gibi genel adlar verilir.

Bu tür yemeklere ek olarak un helvası da yapılır. Yeni bir işe başlama, eve yeni bir şey alma, kemer atma gibi durumlarda kömbe yapma ve kurban keserek komşulara dağıtarak geleneği sürdürmektedirler.

Malatya Yemekleri, Malatya usulü kömbeEtli Kömbe

Mutfak kültüründe önemli bir yeri ekmek çeşitleri tutar. Bunlar; tandır ekmeği, yufka ekmek, kınalı ekmek, taplama ekmeği, bazlama, ekşili ekmek, ballı ekmek, otlu ekmek, pileke, dönderme, taş küllüğü, tutmaç, saç yüzü, yağlı ekmek, saç üstü.

Malatya Yemekleri tandır ekmeğiTandır Ekmeği

Malatya Yemekleri, taplama ekmeği malatya yöresel lezzetlerTaplama Ekmeği

Malatya Yemekleri Yöresel Çorbalar;

Mercimek çorbası, kavurmalı erişte-bulgur çorbası, tarhana çorbası, kara çorba, pıtpıtı çorbası, gendime çorbası, kulak çorbası, döğme çorbası, pirinç çorbası, ayali çorba, pirpirim çorbası, kelle-paça çorbası, ekşili çorba, keşli çorba, gurut çorbası, aşure çorbası, malhıta çorbası vb. sayılabilir.

Malatya Yemekleri, pıtpıtı çorbası malatya çorbalarıPıtpıtı Çorbası

Malatya yemekleri, pirpirim çorbası, yöresel çorbalar Pirpirim Çorbası

Malatya Yemek Yöresel Köfteler;

Malatya mutfağında önemli bir yer tutar. Ana malzeme bulgurdur. Malatya’da 70’den fazla köfte çeşidi olduğu bilinmektedir.

Bazılarının isimleri şöyledir:
Analı-kızlı, içli köfte, sumaklı ekşili köfte, sıkmalı köfte, elmalı köfte, kurşungeçmez köftesi, gilgirikli köfte, ciğer köftesi, haşhaşlı top köfte, kel köfte, ıspanaklı dolma köfte, patatesli içli köfte, kabaklı çimdik köfte, yumru köfte, yumurtalı sıkma köfte, yoğurtlu balkabağı köftesi, kiraz yaprağı köftesi, etli çiğ köfte, çiğleme, mercimekli çiğ köfte, keloğlan köftesi, yavandan patlıcanlı köfte sayılabilir.

Malatya yemekleri, analı kızlı köfte, malatya mutfağı

Malatya yemekleri, malatya mutfak kültürü, analı kızlı köfte tarifi

Analı-Kızlı Köfte

Malatya yemekleri, elmalı köfteElmalı Köfte

Malatya yemekleri, patlıcan köfte yöresel malatya ev yemekleriPatlıcanlı Köfte

Malatya Yemekleri Yöresel Sarma ve dolmalar; 

Dut yaprağı, kabak, pazı, zeytinyağlı marul sarmaları, asma yaprağı sarması, kiraz yaprağı, fasulye yaprağı sarması, pancar yaprağı sarması, soğan dolması, kabak çiçeği dolması sayılabilir.

Malatya yemekleri, dut yaprağı sarmasıDut Yaprağı Sarması

Malatya yemekleri, kiraz yaprağı köftesi sarmasıKiraz Yaprağı Sarması

Malatya YemekYöresel Et ve sebze ağırlıklı Yemekler; 

Et tiridi, kabuk aşı, buğulama, sac kavurması, tiritli patates, tiritli fasulye, patlıcan dövmesi, boranı imam bayıldı, pancar kavurması ve sebzeli yemek çeşitleri sayılabilir.

Malatya Yemekleri Yöresel Tatlılar;

Tatlı olarak dut helvası, üzüm pestili, köpük pestili, üzüm sucuğu, pekmez, çir kavurması, peynir tatlısı, deli kız baklavası, kaymaklı kayısı tatlısı, Arapgir’in peynir helvası, Halbur tatlısı, dolma tatlısı, sütlaç ve çiğdemli sütlaç sayılabilir.

Malatya yemekleri, kayısı tatlısı, yöresel tatlılarKaymaklı Kayısı Tatlısı

Malatya yemekleri, Arapgir peynir helvası, yöresel tatlılarArapgir Peynir Helvası

Malatya Yemekleri Yöresel Lezzetler;

Elma, ayva, kabak, çilek, erik, gül vb. gibi türlerden reçel yapılır. Yine üzümden kızılcık, vişne, erik, gül gibi türlerden şuruplar hazırlanır. Ayrıca; biber, salatalık, domates gibi sebzelerden turşu yapılır.

En efsane mahsul ve lezzet ise kuşkusuz kayısıdır. Boşuna kayısı kent denilmiyor Malatya’ya.

Malatya Kayısı Çeşitleri Nelerdir?

Malatya’da üretilen kayısı çeşitlerinin başında Hacıhaliloğlu çeşidi gelir. Malatya’da üretilen kayısının % 90’ına yakını bu çeşitten yapılmaktadır. Son yıllarda Kabaaşı, Soğancı çeşitlerinin de yaygınlaştığı görülmektedir.

Malatya kayısısı, Malatyada kayısı nereden alınır, Malatya yemekleri lezzetleri

Ayrıca Hasanbey, Çöloğlu, Çataloğlu, Şekerpare, Yeğen, Hacıkız, Paşamişmişi ve Turfanda diğer önemli Malatya kayısılarındandır. Bu çeşitlerden Hacıhaliloğlu, Kabaaşı, Soğancı ve Çataloğlu kurutmalığa elverişli, diğerleri ise sofralık çeşitlerdir. Kurutmalık çeşitleri diğerlerinden ayıran en önemli özellik, kuru madde oranlarının yüksek oluşudur. Bu çeşitlerde kuru madde oranı % 24-30 arasında değişmektedir. Diğerlerinde bu oran genellikle % 18-20’ye çıkmaktadır.

Kurutmalık çeşitlerden Hacıhaliloğlu, Soğancı, Çataloğlu ve Kabaaşı orta irilikte meyve oluşturmaktadır.

Kayısı çekirdeği kabuk ve içten meydana gelmiştir. Meyve ağırlığının % 12’sini oluşturur. Çekirdek içi bileşim olarak Glikozit, Amigdalin, Nişasta, Yağ ve benzeri maddelerden meydana gelmiştir. Acı çekirdek ilaç ve kozmetik sanayisinde; tatlı çekirdek ise gıda sanayisinde kullanılmaktadır. Çekirdek içi (tohum) alındıktan sonra, geriye kalan kabuk yakacak olarak kullanılabilir.

Işık Aslan – Gurmex Malatya

Malatya Gezilecek Yerler yazımızı okumak için linke tıklayın.


Bizi takip edin! | Follow us!

Anadolu’dan ve Dünya’dan lezzet notlarımızı paylaştığımız instagram.com/gurmexcom ve facebook.com/gurmex sosyal medya hesaplarımızdan bizi takip edebilirsiniz.


Gurmex Navigasyonu şimdi ÜCRETSİZ indirin!
Gurmex'i Instagramda takip edin!

DÜŞÜNCELERİNİZİ BİZİMLE PAYLAŞIN, YORUM YAZIN!

Please enter your comment!
Please enter your name here